Bill Gates có thể đón nhận danh hiệu thiên tài và cứ để mặc đó thôi. Khi những người trẻ tuổi gắng sức chen qua, người đồng mưu kia nhướn mắt lên, chọc tức. Anh nói tiếng Anh với một giọng khá cứng, các mối quan hệ gia đình thì chủ yếu chỉ là con trai của ông bà Solomon và Yetta Bickel ở Bucharest, Romania, và gần đây nhất, thì ở một khu hẻo lánh ở Brooklyn.
Không mấy dễ dàng khi là một đứa trẻ người Trung Hoa giữa khuôn viên trường học Jamaica. Mười bảy giây trôi qua khi các phi công trao đổi các chỉ dẫn kỹ thuật với nhau. vì không dám mạo hiểm ở câu hỏi tiếp theo.
Trong một bài báo với giọng điệu chỉ trích gay gắt, nhà xã hội học Pitirim Sorokin đã chỉ ra rằng nếu Terman chỉ đơn giản gom vào một nhóm trẻ em được lựa chọn ngẫu nhiên từ những hoàn cảnh gia đình tương tự như Nhóm Mối − và bỏ qua chuyện kiểm tra chỉ số IQ − chắc ông rút cục cũng sẽ có trong tay một nhóm làm được hầu hết những việc ấn tượng như nhóm thiên tài mà ông dụng công chọn lựa. Đều chỉ là bóng gió: Ông suy luận: thằng bé ắt phải thông minh lắm, và ông tin chắc về điều đó.
Tiếng ồn, hoạt động và sức sống nơi đây khiến những gì ông đã từng biết ở Cựu Thế giới trở nên bé nhỏ thảm hại. Họ chắt bóp, tiết kiệm và đầu tư khôn ngoan. Nếu tôi đặt một học sinh lớp tám thông thường vào vị trí hệt như Renee, tôi đoán là sau vài lần thử đầu tiên, các em ắt sẽ nói, 'Em không hiểu nổi.
Tại sao lại thế? Bởi chúng ta dung nạp con số vào một mạch trí nhớ kéo dài khoảng hai giây đồng hồ. Nó là sản phẩm của cả thế giới trong đó họ sinh ra và lớn lên. Và lúc nào đó khi chuyên luận này lọt vào tầm chú ý của tổng biên tập, khi ông ta lấy bài viết và gửi cho những người thẩm định, họ sẽ cố gắng tìm kiếm và tra cứu về tôi nhưng chắc chắn sẽ chẳng tìm thấy tôi đâu.
Cậu học tại trường Văn hóa Luân lý ở Central Park West, có lẽ là một trong những cơ sở giáo dục tiên tiến nhất cả nước, mà theo lời những người chấp bút tiểu sử cho Oppenheimer thì đó là nơi các học sinh thấm nhuần ý niệm rằng họ được chuẩn bị để cải cách cả xã hội. Cháu giải thích cho bạn ấy rằng, Mọi người đều nói là KIPP khó, nhưng một khi cậu hiểu rõ nó rồi thì cũng không khó khăn đến thế đâu. Nếu ai đó nhận ra trí thông minh của anh và nếu anh xuất thân từ một gia đình coi trọng giáo dục, họ ắt sẽ giúp anh không thấy chán ngán.
Hoa tiêu đã phát hiện ra có điều gì đó sai sót nhưng không nói gì cả. Các nhà máy sản xuất máy ảnh, máy vi tính, đồng hồ, ô che mưa nắng và áo phông chen vai thích cánh với các khối căn hộ ken dày giữa các cánh đồng trồng chuối, trồng xoài, mía đường, đu đủ và dứa dành cho thị trường xuất khẩu. Như lời Sherwin và Bird viết, cha mẹ Oppenheimer phản ứng với sở thích của cậu con trai bằng một cách thức gần như là ví dụ chuẩn mực cho sách giáo khoa về chiến lược nuôi dạy có tính toán:
Cuốn sách có nhan đề Brown Face, Big Master (Tạm dịch: Gương mặt nâu, Đấng tối thượng), gương mặt nâu ám chỉ chính bản thân bà, còn Đấng tối thượng thì, theo phương ngữ Jamaica, ám chỉ đến Chúa. Rồi bạn trải qua vài tiếng đồng hồ trên mặt đất, và bay trở về khi mặt trời vừa mới lên. Trong cuốn sách Những kẻ xuất chúng này, tôi muốn lý giải về thành công giống như cách Stewart Wolf đã lý giải cho chúng ta về sức khỏe.
Bạn ấy nói, Ôi, Chúa ơi, cậu phải ở đấy muộn nhỉ. Mỗi chúng tôi đều nuôi lòng oán giận sự độc đoán đó. Cách mà họ nhìn nhận mọi việc là thế này: 'Tôi đang nắm quyền điều khiển.
Hiển nhiên có một điểm chung là những nền văn hóa đó được định hình bởi truyền thống nông nghiệp lúa nước và công việc có ý nghĩa. Một nhà khoa học với mức IQ 130 có nhiều khả năng giành giải Nobel tương đương một người có IQ là 180. Những người 35-40 tuổi thì có thể quá già để dám mạo hiểm, dám bỏ vị trí tốt hiện tại… Và thực tế là rất nhiều CEO/Chủ tịch các Tập đoàn lớn tại Việt Nam sinh ra trong thời gian đó như Trương Gia Bình, Chủ tịch HĐQT FPT sinh năm 1956; Lê Quang Tiến, Phó chủ tịch FPT − 1958; Bùi Quang Ngọc, Phó chủ tịch FPT − 1956; Lê Văn Quang − Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty Thuỷ sản Minh Phú − 1958; Trần Kim Thành, Công ty cổ phần Kinh Đô, 1960, Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai − 1962, Trần Đình Long − Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hòa Phát 1961, Đặng Văn Thành − Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín − 1960 …