Nếu tác giả dùng một từ theo nghĩa này mà độc giả lại hiểu nó theo nghĩa khác, tức là hai bên hoàn toàn không có sự thống nhất về ý niệm mặc dù đã có sự chuyển giao ngôn từ. Chúng xuất hiện vì độc giả không biết nên làm gì khi tiếp cận một cuốn sách khó nhưng lại đáng đọc. Immanuel Kant đã viết hai tác phẩm triết học nổi tiếng là The Critique of Pure Reason (Bàn về suy luận thuần tuý) và The Critique of Practical Reason (Bàn về suy luận mang tính thực hành).
Nhưng trong cuốn sách này, chúng tôi không quá quan tâm đến vấn đề đọc để giải trí. Ví dụ, nếu nhìn thấy Aristotle đi cùng một phiên dịch biết cả tiếng Anh hiện đại và tiếng Hy Lạp cổ, chúng tôi sẽ không thể hiểu nổi ông ta và ông ta cũng vậy. Một giả thuyết không thể được xem là đúng nếu nó không chịu được thử thách của các cuộc tranh luận công khai.
Bốn câu hỏi trên là những nguyên tắc cơ bản mà Phần hai cuốn sách này đặc biệt quan tâm. Mặc dù có những tiêu đề rất rõ ràng nhưng cũng không thể giúp bạn phân loại được cuốn sách đó, trừ phi bạn có một danh mục các loại sách ở trong đầu. Chúng tôi đã phải đọc soát vài lần nhiều cuốn sách, bài báo và các đoạn văn khác.
Hầu hết các khoá học tốc độ không giải quyết được vấn đề này. Do đó, để hiểu và kiểm tra được những nguyên lý chủ đạo của một triết gia, bạn không cần phải có kinh nghiệm đặc biệt hỗ trợ mà bằng chính khả năng suy nghĩ và những quan sát thường nhật của bạn về thế giới bạn đang sống. Có một cách khác để kiểm tra xem bạn có hiểu nhận định ẩn trong câu bạn đọc hay không.
Khi bạn hứng thú với phương pháp đọc phân tích, bạn có thể đọc sách về nhiều chủ đề đặc biệt để thoả mãn sự tò mò của bản thân và thu được nhiều điều bổ ích. Có một quy tắc đọc nữa mà chúng tôi muốn trình bày ở chương này. Bản tính của trẻ em là thích đặt câu hỏi.
Từ những kiến thức nền, bạn có thể biết từ của cải là một từ chuyên môn của Adam Smith và từ loài là từ chuyên môn của Darwin. Hãy chụm ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa lại với nhau, rồi lướt con trỏ này trên một dòng nhanh hơn một chút so với tốc độ bình thường của mắt. Ví dụ, sự phân tích về loại hình chính quyền trong tác phẩm Politics (Chính trị) của Aristotle là không hoàn chỉnh.
Bạn đừng khăng khăng cho rằng tác giả một tác phẩm hư cấu luôn bịa ra những thông tin trong tác phẩm của họ. Thực tế là với sách tồi, không có gì cần phải nắm bắt cả. Mục tiêu của việc đọc sách: Đọc để lấy thông tin và đọc để hiểu biết
Chúng ta thấy rất nhiều phần Plato thể hiện trong tác phẩm Republic (Cộng hoà), cũng như nhiều nét của Milton trong Thiên đường đánh mất, của Goethe trong tác phẩm Faust là tự thuật. Dĩ nhiên, biết quy tắc dù ít dù nhiều là một điều kiện để đạt được kỹ năng. Tri thức hay kiến thức có thể được sử dụng theo nhiều cách, không chỉ để chế ngự thiên nhiên hay sáng chế ra máy móc, những công cụ hữu dụng, mà còn để định hướng phẩm cách và điều chỉnh hoạt động của con người trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Khi tác giả thuyết phục được bạn rằng kết quả ông ta đưa ra là đáng coi trọng, và bạn tin những phương tiện tác giả đề xuất có thể dùng để đạt được kết quả đó thì bạn sẽ khó từ chối hành động theo cách tác giả mong muốn. Bạn nên lắng nghe cuộc thảo luận của họ trước khi quyết định về những điều mà một người trong số họ trình bày. Như vậy, có thể tạm định nghĩa Đọc sách như một nghệ thuật là quá trình vận dụng trí óc của con người để suy ngẫm về những con chữ, mà không có bất cứ sự trợ giúp nào từ bên ngoài.
Tuy nhiên phần này khá dài, trong khi sự thống nhất về nội dung cuốn sách có thể tóm gọn bằng vài dòng dưới đây: Không ai có thể tách hoàn toàn bản thân ra khỏi tác phẩm của chính mình. Bạn không cần lo phải học cả 15 hay nhiều hơn thế các quy tắc mới về đọc sách văn học giả tưởng và thơ ca, vì giữa hai loại quy tắc này có mối liên hệ rất dễ nhận ra.