Còn nền giáo dục bây giờ không rờ mó gì vô nội tâm của họ được. Ngay cáitính thẹn thùng làtính bảo vệ của ái tình, là tính tỏ ra tế nhị về tính dục mà bạn trai vào tuổi nầy có ít hơn bạn gái. Nhà giáo dục muốn thành công phải khai thác cátính ấy.
Đừng quá quan tâm đến sự bắt họ suy nghĩ, lý luận để nhớ, mà lặp đi lặp lại, tạo cho họ có thói quen nhớ cách máy móc. Cái thời trẻ dại ấy qua, qua. Ưa tiểu thuyết đây không phải là thú say mê tinh thần của người hiếu học, muốn bồi bổ kiến thức.
Trước khi ngủ nên kiểm tâm, đem hồn mình siêu thoát, hướng thượng và nếu đọc được một đoạn sách luyện tinh thần hay Thánh thư càng hay. Họ phân tích tại vì muốn cho kẻ khác nghe điều mình nói là đúng hơn là có ý nghĩa thảo luận để đi đến chân lý. Khi thành nhân , tiếng họ cứng hơn một phần giọng họ nói, buổi hoa niên chứ không có sự thay đổi rõ rệt từ giọng óc đến giọng cổ.
Một trăm bạn trai có đến 99 bạn, tối ưa thức khuya nghe nói chuyện ma. Tôi quen một bạn trai ưa nhai răng cắn môi để cho thiên hạ coi anh là trầm tư mặc tưởng. Chúng cần một nền tính giáo dục khôn ngoan tùy tuổi, tùy trường hợp, tùy tâmtính , tùy thời, để chúng bảo vệ đức thanh khiết.
Song nếu muốn thỏa mãn hoàn toàn, họ phải thanh hóa tình yêu của họ. Người thành công là người vừa có trí tuệ thông minh vừa có chí cương dũng. Mà dư luận có do đâu? Cũng phần đông do quan sát ngoài hay do tưởng tượng, đồn đãi.
Đến giờ bạn phân tiùch tâm lý của Le Cid, của Andromaque: bạn trai vừa ngồi nghiêm vừa khoái thích. Đã có những quốc gia đề cao dân chủ, chưởi thực dân mà rộn rịp thôn tính các bản đồ thế giới, theo một chánh sách độc tài, bốc lột dã man. Có ai sống hai lần cuộc đời.
Có nhiều bạn trai dám có ý nghĩ kẻ nhỏ hơn họ là thế hệ chưa tới, kẻ già hơn họ là thế hệ đã qua và họ đứng trong thế hệ trào tràn, phúc lạc. Họ nghe thú vị tận đáy tâm hồn những điều mà tuổi thơ họ nghe lạnh lạt, những điều mà người lớn xung quanh họ không khai thác được nguồn ham mê bằng. Sang cứ chung mà nói,tính bạn trai tuổi dậy thì hay nhát.
Họ là thứ người đút bình nước vô lu múc nước lấy ra không có vòi. Sống gần họ, ta có cảm tưởng họ đang giảng triết lý. Đó là chưa nói, sự già trước tuổi, sự khằn đi, rã rời đi từ thể xác đến tâm hồn của bạn trai bôn tẩu trong cơn lốc vật chất của đường đời.
Làm lớn không có nghĩa là chiếm địa vị để ăn trên ngồi trước, sai bảo, đ àn áp v. Tôi nói mới về vì cứ chung ít có đ àn ông nào yêu con từ khi con còn trong lòng mẹ. Về lợi ích của hai thứ tinh thần nầy, là chúng bỏ túc nhau.
Thiếu gì cậu thay đồ một cách tự nhiên trước mặt một chị ruột hay một chị dâu. Rồi khi quên, họ trở lại sống con người nguyên thủy của mình. Tập cho họ siêu nhân hóa những nghĩa cử vì sự làm ơn được đo lường bởi Đấng tối cao giá trị hơn sự thi ân cầu lợi trước mặt.