Tôi có thể kể Pascal, La Bruyere (triết gia pháp thế kỷ 17) và Emerson (triết gia Mỹ thế kỷ 18). Nhưng tôi nhấn mạnh rằng văn chương không bao gồm hết khu vực hiểu biết của loài người. Nó có thể phản bạn và làm bạn lạc lối đấy.
Trước hết, xin bạn đề phòng nhiệt tình của mình. Vậy mà tôi biết nhiều người mà đời sống là một gánh nặng cho họ, cho người thân và bạn bè chỉ vỉ họ không chịu nhận ra lẽ dĩ nhiên ấy. Trước khi ngừng bút, tôi không thể không kể qua những nguy hiểm đang rình rập bạn.
Lúc này, tôi không cần biết đến nguyên tắc của bạn ra sao. Không có một vị thần linh nào bảo: "Người này hoặc là điên, hoặc có óc nô lệ. Bạn bảo: "Được, cứ cho rằng tôi chịu gắng sức để chiến đấu, rằng tôi đã suy nghĩ kỹ và hiểu kỹ những lời nhận xét có giá trị của ông, thì tôi phải bắt đầu bằng cách nào đây?".
Nhưng, mặt khác, chương trình là một chương trình mà nếu không tôn trọng nó thì nó thành một trò chơi mất. Bạn xanh xao và mệt nhọc. vạn sự đều tuỳ thuộc vấn đề đó cả.
Người ta phàn nàn thiếu năng lực tập trung tư tưởng, không ngờ rằng năng lực đó có thể luyện được. Một nhiệm vụ đôi khi quá sức con người! Vậy mà, dù làm tròn được như lúc ta đã làm, ta cũng chưa được mãn nguyện, hồn ma trên kia vẫn lẩn quẩn quanh ta. Trước khi ngừng bút, tôi không thể không kể qua những nguy hiểm đang rình rập bạn.
Tôi chỉ có thể xét một trường hợp thôi và trường hợp đó không thể là trường hợp trung bình, vì không có trường hợp nào là trường hợp trung bình, cũng như không có người nào là người trung bình. Nhưng những điều tôi nói về âm nhạc có thể áp dụng vào những nghệ thuật khác. Hai mươi bốn giờ đó là của bạn đấy, không có của cải nào quý hơn.
Một người có thể muốn tới thành La Mecque (Đất thánh của những người theo Hồi giáo). Tôi đã nghe một bà vợ đau đớn, bực tức nói: "Nhà tôi cứ đúng tám giờ là dắt chó đi chơi, và đúng 9 giờ 15 là đọc sách. Không có gì giản tiện hơn.
Không có gì so sánh với nó được. Nếu chúng thực tâm tin rằng cướp bóc là một hành vi thiện chí thì những năm khổ sai đối với chúng sẽ là những năm đầy hạnh phúc, tất cả những người tuẫn tiết đều sung sướng vì hành động hợp với nguyên tắc. Tôi có thể kể Pascal, La Bruyere (triết gia pháp thế kỷ 17) và Emerson (triết gia Mỹ thế kỷ 18).
Đó, thái độ của thầy phải như vậy. Nhưng tôi chưa bao giờ thấy một bài tuỳ bút chỉ cách sống 24 giờ một ngày. Cứ tiếp tục đi, cứ tiến tới.
Tôi nhấn mạnh bao nhiêu vào điều đó cũng không phải là thừa. Ở đây tôi chỉ muốn nhắc các bạn bẩm sinh không yêu văn rằng không phải chỉ có văn chương là nguồn độc nhất để hiểu biết. Nó là nguyên nhân của trạng thái không yên ổn trong tâm tư, nó như một bóng ma, luôn luôn phá quấy những cuộc vui của ta.